İstanbul’un İşgali ve Mustafa Kemal’in Önlemleri:
16 Mart 1920:
- İstanbul’un işgali başlar.
18 Mart:
- Salih Paşa göreve başlar.
2 Nisan 1920:
- Salih Paşa görevinden istifa eder, çünkü iki gün sonra İstanbul işgale uğramıştır.
İstanbul’un Durumu:
- İstanbul, İtilaf Devletleri kontrolü altına girer.
- Tüm kamu kurumları işgal kuvvetlerinin kontrolünde olur.
- Meclis-i Mebusan basılır ve milletvekilleri sürgüne gönderilir (örneğin Rauf Orbay).
- Ankara’ya kaçan milletvekilleri, yeni bir meclis kurma çabasına girer.
Mustafa Kemal’in Önlemleri:
- Mustafa Kemal, valilere ve komutanlara genelge gönderir, İstanbul işgaliyle Anadolu’daki halkın galeyana gelip gayrimüslimlere zarar verebileceği konusunda uyarır.
- Anadolu’dan İstanbul’a gelen bütün paralara el koyar.
- Ali Fuat Cebesoy, Kocaeli Boğazı’nı göndererek İtilaf Devletleri’nin Anadolu’ya asker sevkiyatını engelleme ister.
- Ulusal harekete karşı olan tüm kişilerin gözaltına alınmasını ister.
Salih Paşa ve İngilizler:
- İngilizler, Salih Paşa’dan Anadolu’daki hareketin padişaha karşı isyan olduğunu söylemesini ister; ancak Salih Paşa bunu reddeder.
- İngilizler, Salih Paşa’nın istifasını ister; fakat aynı zamanda ulusal harekete karşı önlemler aldığı için Heyeti Temsiliye ile arası bozulur.
- Damat Ferit Paşa göreve tekrar başlar ve isyanı ilan eder, Mustafa Kemal ve arkadaşlarını vatan haini ilan eder.
Sonuç:
- İstanbul işgaliyle yapılan kışkırtma, Kurtuluş Savaşı’nı ertelemeye neden olur.
- Meclis-i Mebusan, dört ay sonra açılmak üzere kapatılır, ancak bir daha hiçbir zaman açılmaz.
- 23 Nisan 1920’de TBMM açılır, bağımsızlık mücadelesi başlar.