İşletme Kuruluş Nedenleri
- Miras:
- Bazı insanlar kendinden sonraki gelecek nesillere miras bırakmak ister.
- Bağımsız İş Yapma İsteği:
- Kişinin kendi kendine karar vermede özgür olma isteği.
- Sosyal İtibar Sağlama:
- Toplum içinde işletme sahibi olmanın güç ve nüfuz kazandırma isteği.
- Diğer Fırsatların Yokluğu:
- Ek gelir elde etme amacıyla, sermayenin değerlendirilme isteği.
- Bir Düşünceyi/Misyonu Gerçekleştirme Arzusu:
- Belirli bir düşünceyi veya misyonu gerçekleştirmek isteği.
- Kazanç Sağlama Arzusu:
- Finansal olarak kazanç elde etme isteği.
İşletmenin Kuruluş Kararının Alınması
- İşletme ekonomisinde iş kurmak bir yatırımdır; yatırım ise işletme kurmak amacıyla eldeki parasal ve fiziksel değerlerin dönüştürülmesidir.
- Not: Mevcut bir işletmeyi devralmak veya satın almak yatırım değil, plasmandır.
Yatırım:
İşletme kurmak amacıyla eldeki parasal değerlerin fiziksel değerlere dönüştürülmesidir.
Söz konusu paranın mal veya hizmet üretmek veya üretken bir birim oluşturmak için yatırılması anlamına gelir.
Yatırım Türleri:
- Üretime dönük yatırımlar: Fabrika, donatım, makine
- Altyapı yatırımları: Yol, liman, baraj, köprü
- Stok yatırımları: Fabrika deposundaki hammadde, nihai mal stokları, yardımcı madde
- Beşeri entelektüel yatırım: Eğitim için yapılan emeğin yatırımı
İşletme Kurma Aşamaları:
- İş kurarken iş girişimcinin proje fikrinin uygulanabilir nitelikte olup olmaması beklenir.
Fizibilite Etütü (Ön Araştırma, Ön Etüt):
- Ön proje çalışması yapılırsa araştırma gideri azalır, çünkü ön proje kesin projeye göre daha ucuzdur.
- Çok yönlü araştırma ile en iyi kuruluş yeri saptanır.
- İlerideki finansal sorulara bakılarak toplam maliyet yaklaşık olarak hesaplanır.
- Araştırma sonucu Kalkınma Bakanlığı’na sunulmasıyla gerekli onaylar alınabilir. Bu sayede yurt dışından gelecek malzemeler gümrük vergisinden muafiyet, yatırım indirimi, vergi indirimi vb. alınabilir ve bankalar kredi verebilir.
- Ön araştırmaların asıl amacı proje fikrinin yatırım önerisine sağlanabilmesidir.
Ekonomik Etüt:
Yeni kurulacak işletme için yatırım yapma kararının verimli, kararlı ve akılcı olup olmadığı araştırılımasına denir.
- İşletmenin kuruluş yerinin seçilmesi, diğer rakiplerin durumunun incelenmesi, pazar payı potansiyeli, üretim maliyeti, üretim kapasitesi büyüklüğü ve faaliyette bulunacak pazarın arzı ve talebi ekonomik etüt araştırmaları için gereklidir.
- Önemli olan 3 ayağı; talep tahmini, işletmenin kapasitesi ve işletmenin kuruluş yeri seçimidir.