Osmanlı’nın Savaştığı Cepheler: Çanakkale Cephesi
Nedenleri:
- İngiltere ve Fransa’nın, Çanakkale’yi alarak İstanbul’a geçip Osmanlı’yı savaş dışı bırakma düşüncesi.
- İngiltere ve Fransa’nın, Rusya’ya yardım etme isteği.
- Kırım’ın buğdayını ele geçirme amaçları.
- Kafkas cephesindeki Rusya’yı rahatlatma ve Osmanlı’nın Süveyş Kanalı ve Hindistan yolundaki baskısını kaldırma düşüncesi.
- Balkan devletlerinin İtilaf Devletleri’nin yanında olmasını sağlama çabaları.
Gelişimi:
- Deniz Savaşı: İtilaf donanması Çanakkale Boğazı’na girdi, ancak darbe aldı ve Bozcaada’ya çekildi. Osmanlı zafer kazandı.
- Kara Savaşı: Lan Hamilton, Gelibolu Yarımadası’na asker çıkarttı. Arıburnu’nda düşmanı durduran Albay Mustafa Kemal, İngiltere’nin tekrar saldırmasıyla birinci anafartalar savaşını kazandı. Mustafa Kemal’in liderliğindeki ikinci anafartalar savaşı da kazanıldı.
“Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum.”
Yarbay Mustafa Kemal
- Önemi ve Sonuçları:
- 200.000 kişi öldü.
- İngiltere ve Fransa, Türklerden daha fazla kayıp verdi.
- Kurtuluş Savaşı mücadelesi için ilham kaynağı oldu.
- Mustafa Kemal’in askeri dehasını tüm dünya tanıdı.
- İtilaf devletleri Rusya’ya yardım yapamadı, Bolşevik İhtilali ortaya çıktı.
- Bulgaristan, Almanya’nın yanında yer alma kararı aldı.
- İngiliz gücü sarsılmaya başladı.